Een visie op volksgezondheid waarbij voor iedereen wordt gezorgd
Toezicht op infectieziekten, ontwikkeling van vaccins, onderzoek in de strijd tegen streptokokken A: het H.U.B wil toezien op de gezondheid en stort zich daarom resoluut op onderzoek. Prof. Pierre Smeesters is er vanzelfsprekend dagelijks mee bezig, als directeur van de afdeling Kindergeneeskunde in het Huderf (Kinderziekenhuis) én van het Laboratorium voor Microbiologie van de ULB-faculteit Geneeskunde (translationeel onderzoek, infectiologie, vaccinologie). “De link tussen het ziekenhuis en het laboratorium is zeer belangrijk. Een instelling als het H.U.B belichaamt dit absoluut: zij spoort ons aan om het hekwerk tussen de academische en de ziekenhuiswereld te slopen.
Het European Plotkin Institute, wat is dat?
De ULB (Université Libre de Bruxelles) heeft enkele maanden geleden het European Plotkin Institute for Vaccinology (EPIV) in gebruik genomen: 3.600 m² moderne laboratoria om infectieziekten beter te begrijpen, te behandelen en te voorkomen. Het EPIV is een gezamenlijk initiatief van ULB en Universiteit Antwerpen dat de steun van de federale overheid geniet. Het verenigt teams voor onderzoek in immunologie en microbiologie om infectieziekten in België en wereldwijd te bestrijden. Het EPIV wordt geleid door prof. Arnaud Marchant en is betrokken bij de internationale inspanningen om ons maximaal voor te bereiden op eventuele nieuwe pandemieën. Het Plotkin Institute is gevestigd in Anderlecht en beschikt over klinische onderzoekscapaciteiten om de resultaten van fundamenteel onderzoek om te zetten in oplossingen voor patiënten.
50 toponderzoekers staan klaar om aan de slag te gaan bij een nieuwe pandemie
Het gaat om een krachtenbundeling van 5 onderzoeksteams die actief zijn op de domeinen immunologie, bacteriologie, vaccinologie, virologie en klinische microbiologie.
Door deze teams met ruim 50 onderzoekers op één locatie bijeen te brengen
- ontstaat een enorme testcapaciteit die snel kan worden geactiveerd om bij een nieuwe pandemie het nodige onderzoek te leveren;
- kan een grotere biobankcapaciteit voor ziekteverwekkers (virussen, bacteriën, parasieten) en menselijke monsters (bloed, serum, speeksel, …) aangesproken worden.
“Wij hebben een duidelijke boodschap voor de clinici: we moeten samenwerken en communiceren om onze patiënten nog beter te begeleiden en onze zorgtrajecten te verbeteren! Iedereen die belangstelling heeft om de infecties beter te begrijpen, is welkom bij ons. Onze laboratoria en onze expertise (immunologie, bacteriologie, ...) staan ter beschikking om samen vooruitgang te boeken door gebruik te maken van onze technische platformen.”
Infectiologie is ook een sociaal-economisch gegeven
“Onze doelstellingen zijn duidelijk afgelijnd, ook al zijn ze divers. Om te beginnen willen we de interacties tussen het menselijke wezen en de ziekteverwekkers (virussen, bacteriën, parasieten) tot in de laatste details begrijpen. We willen de patiënten vervolgens tegen elke infectie beschermen via nieuwe benaderingen (vaccins, bacteriofagen, nieuwe geneesmiddelen). Tot slot mogen we niet vergeten dat het belangrijk zal zijn de specifieke behoeften van kwetsbare doelgroepen te identificeren om hen beter te beschermen tegen de infecties. Infectiologie is ook een sociaal-economisch gegeven. Ik ben kinderarts in een grootstedelijk ziekenhuis. We hebben een visie inzake volksgezondheid nodig. “
We moeten een vaccin vinden om zowel de mortaliteit als het antibioticagebruik te verminderen
Dergelijke doelstellingen maken het mogelijk basiswerk te verrichten om voortgang te kunnen boeken in belangrijk onderzoek, zoals nu het in kaart brengen van streptokokken A: dit is een primeur! “Ik volg dit onderzoeksthema al 20 jaar op de voet. We moeten een vaccin vinden om de mortaliteit van deze infecties terug te dringen, zonder antibiotica voor te schrijven. Dankzij onze eerste onderzoeken hebben we een strategie kunnen ontwikkelen tegenover bepaalde antigenen. Ik heb 4 jaar doorgebracht in Australië omdat de aboriginals ginder veel te lijden hebben van deze ziekte. Met deze databank van 75.000 wereldwijde monsters hebben we vandaag een vijftiental stammen kunnen identificeren die representatief zijn voor al deze bacteriën. Deze wereldwijde monstername is een doorbraak op weg naar een vaccin tegen streptokokken van groep A die jaar na jaar in de hele wereld ongeveer 500.000 overlijdens veroorzaken. Het is de bedoeling een vaccin te kunnen aanbieden voor heel de wereld, van Brussel tot Gabon of India.”
Pierre Smeesters voegt nog een essentieel element toe: “Zowel het grote publiek als de medische wereld vergeet weleens dat streptokokken A veel grotere killers zijn dan de meningokokken. Het is een te duchten ziekteverwekker.”
Pierre Smeesters wil zijn werk ook toepassen op het terrein: “We hebben met het EPIV een samenwerkingsproject met huisartsen op stapel staan omtrent vaccinatie: we ontwikkelen een tool die moet helpen bij de inentingsbeslissing. Dat is een andere manier van begeleiding: een boeiende!”